3 Temmuz 2008 Perşembe

:: Makro Kozmostan Mikro Kozmosa Bilim Yolculuğu...


ASAGIDA TUBITAK DESTEKLI "YILDIZLARIN ALTINDA GOKBILIM KAMPI" VE "YILDIZLARA DOGRU GOKBILIM OKULU" PROJESI HAKKINDA BILGILENDIRME YAZISI BULACAKSINIZ.

PROJE EKIBI ADINA
DENIZ BAGDAS
gokbilim@uludag.edu.tr
0224 2941268

MAKRO KOZMOSTAN MİKRO KOZMOSA BİLİM YOLCULUĞU…

Proje iki aşamalı düşünülerek, bir bilim kampı ve üç bilim okulu olacak şekilde tasarlanmıştır.

I. "YILDIZLARIN ALTINDA GÖKBİLİM KAMPI"

Bilim kampı 19 Temmuz – 30 Temmuz 2008 tarihleri arasında 12 günlük 1 dönem halinde bay/bayan sayısı eşit dağılımlı 30 kişiyle konaklamalı olarak Uludağ Milli Parkı’nda gerçekleştirilecektir. Üniversite lisans ve lisansüstü programlara kayıtlı öğrenciler ile araştırma görevlileri bilim kampına davetlidir.

Bilim kampı Uludağ’da kamp yeri olarak seçilen Ulukardeşler Otel’de yapılacak olup, bazı günlerde doğa yürüyüşü ile evren içinde insan, doğaya farklı bir bakışla işlenecektir. Kampta amatör teleskop yapımı ile gökyüzü fotoğrafçılığı atölye çalışmaları yapılacak olup, katılımcıların aktif rol alması sağlanacaktır. 26 Temmuz 2008’de Türkiye’deki farklı alanlardan olup, amatör astronomide ün kazanmış kişilerle katılımcıların buluşması sağlanacak ve konuklarla söyleşi yapılacaktır. Kendilerinden amatör olarak gönül verdikleri ama profesyonel bir kimlik kazandıkları gökbilim çalışmaları öğrenilecektir.

II. "YILDIZLARA DOĞRU GÖKBİLİM OKULU"

Bilim okulları 16 Ağustos 2008, 22 Ağustos 2008, 23 Ağustos 2008 tarihlerinde 1 gün süreyle 3 dönem halinde, her bir döneme 50 kişilik katılımla konaklamasız olarak Bursa Nilüfer İlçesi merkezinde bulunan Konak Kültürevi ve Atatürk Kent Ormanı’nın eğitim ortamları olarak kullanılmasıyla gerçekleştirilecektir. Yerel halktan olan ilköğretim ve ortaöğretim öğrencileri ile MEB’e bağlı öğretmenleri bilim okuluna davetlidir.

Bilim okulları eğitiminde, uzman bir kadro tarafından belirlenen konular (“Gökbilim ve Biz”, “Dünyamız ve Evren”, “Yıldızlardan Hücrelerimize”, “Canlı ve Yaşam”), katılımcı ve sorgulayıcı bir yaklaşımla tartışılacaktır. Atölye çalışmaları ve yaratıcı drama ile katılımcıların aktif olarak etkinliğin içinde rol almaları sağlanacaktır. Gökbilimin ve doğanın sınırsız laboratuvarından yararlanılacaktı r. Mikroskop ve teleskop uygulamaları ile katılımcılara mikro kozmostan makro kozmosa doğaya bütüncül bir bakış kazandırılacaktı r.

----

Yıldızların Altında Gökbilim Kampı” ve “Yıldızlara Doğru Gökbilim Okulu” adlı bu projenin amaçları arasında; proje yürütücüsü olan Uludağ Üniversitesi ile projeyi destekleyen kurum olan Nilüfer Belediyesi’nin bilgiye ve bilime dayalı bir toplum hayatını kurmak, uluslararası düzeyde bilgi üretmenin yanı sıra bilimi kitleselleştirerek bilgiyi paylaşmak, farklı disiplinlerden gelen öğretim üyeleri ve katılımcıları bir araya getirecek bir eğitim çalışması ile yeni işbirlikleri geliştirmek, gökbilim aracılığıyla doğa ve çevre konusunda bilinçli bireyler yetiştirmek, bilime erişmesinde kısıtlılık bulunan toplum kesimlerine yeni fırsatlar sunarak toplumsal belediyecilik anlayışını uygulamak yer almaktadır.

***
Etkinliklere katılan öğretim üyeleri, uzmanlar ve katılımcıları kent hayatından yalıtılmış, doğal bir çevrede buluşturarak, popüler dil ve yaratıcı drama eşliğindeki dersler ile doğanın dili temelinde mikrodan makroya disiplinler arası bütüncül bir bakış açısına yöneltmek ve bilimsel düşünmenin çatısını oluşturmak,

Gözlem laboratuvarının genişliği, herkese açık oluşu ve herhangi bir donanıma ihtiyaç duyulmadan basitçe yapılabilirliği ile diğer bilim dallarından belirgin olarak ayrılan, insana bilmek istedikleri üzerine doğru ve bilimsel yanıtı kolaylıkla verebilen gökbilimin kullanılması ile katılımcılarda gözleme ve isteğe dayalı öğrenmeyi ön plana çıkartmak,

Türkiye’de gökbilimle uğraşan bilim adamları, amatörler ve gökbilime ilgi duyanların sayısını arttırmak,

Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü bulunmayışı nedeniyle yerel ölçekte yetersiz kalan gökbilime merak ve isteğin bilimsel temelli oluşturulmasını sağlamak ve kent yöneticilerinin ilgili hizmet türü ile yatırımların gerçekleştirilmesine kaynak sağlamalarına dikkat çekmek,

Galileo Galilei tarafından ilk kez astronomi amaçlı olarak gökyüzüne çevrilen teleskopun tüm dünyadaki 400. yılı kutlamaları dahilinde 2009 yılı Uluslararası Astronomi Yılı öncesinde, temel bilimlerden olan gökbilime dikkat çekerek, farklı meslek gruplarının genç araştırmacılarında genel olarak bilime ve özel olarak gökbilime yönelik farkındalığı arttırmak,

2008 yılı içerisinde yapılacak bu projeden elde edilecek deneyim, sonuç ve değerlendirmeler ile Türkiye’nin 2009 yılında “Uluslararası Astronomi Yılı-2009” için yapacağı çalışmalara daha aktif olarak katılımını sağlayabilmek hedeflenmektedir.

Katılımcılardan hiçbir ücret talep edilmeyecektir.

Başvuru formlarını web sayfasından temin edebilirsiniz.

WEB

1 Temmuz 2008 Salı

:: Gökbilim Dergisi Temmuz'08 Sayısı Yayınlandı

http://www.gokbilim.com/dergi/

İÇERİK

Haberler
Pulsar Çiftinin Yakın Dansı

Makale
Gama Işını Araştırmalarına Siz De Katılın!
Güneşli Günlerde Güneş Hakkında Kısa Kısa

Bu Ay Gökyüzü
Temmuz Ayında Gökyüzünde Neler Var?

Röportaj
Mars’ın Suyu

12 Haziran 2008 Perşembe

:: OMÜ Planetaryum Açılıyor...


Uzun yıllardan beri Amerika ve Avrupa, çocuklarını ve gençlerini temel bilimlerini sevdirmek ve onlara evren ile ilgili bilinmeyenleri en iyi biçimde anlatabilmek için hemen hemen her büyük üniversite ve il merkezlerinde planetaryumlar kurmuşlardır. Bu sayı Amerika da 1500 ve Avrupa da 500 iken ülkemizde ne yazık ki ikidir. Birisi İstanbul Tuzla da, Almanlar tarafından askeri amaçlı kurulan Ulubey planetaryumu, diğeri ise, İzmir de Amerikalılar tarafından kurulmuş olan İTK planetaryumudur. 16.06.2008 tarihinde açılacak olan OMÜ Planetaryumu ise tamamıyla üniversitemiz tarafından projelendirilen Türkiye’nin üçüncüsü olmasıyla birlikte ilk üniversite planetaryumu olarak tarihe geçecektir.


30 koltuk kapasiteli ve 7.10 m çaplı bir kubbe ekran ile sayısal bir projeksiyon sistemine sahip bu "Gökyüzü Sineması" 7'den 70'e herkesin mutlaka en az bir kere gidip izlemesi gereken bir etkinlik. Müzik eşliğinde ve çeşitli görsel efektlerle desteklenerek gökyüzünde hayal edebileceğiniz her türlü olay bu sistemde canlandırılabiliyor. Ayrıca astronomi eğitimi-öğretimi sırasında özellikle gökküresinin hareketi, koordinat sistemleri gibi tahtada anlatması saatler süren, kitaplardan anlaşılması ve kişinin hayalinde canlandırması zor olan konular bu ortamda çok kolaylıkla işlenebiliyor. Bu yönden de eşsiz bir eğitim malzemesi. OMÜ Planetaryumu, 16 Haziran 2008 pazartesi saat 19.30 da düzenlenecek olan özel bir açılış etkinliği ile gösteri hayatına başlayacak.

22 Mayıs 2008 Perşembe

:: NASA'nın Swift Uydusu, Bir Süpernova yakaladı!...

Yukarıda, galaksideki süpernova patlamasını görebilirsiniz!
Bu bize süpernova patlamasının nasıl birşey olabileceğini açıkca gösteriyor!


Dev bir yıldız patladığında olan olaya "Süpernova" (yada süpernova patlaması) adı verilir...

Süpernova patlamaları nadiren gözlemlenirdi! Her 100 yılda bir...

Artık elektromanyetik spektrumun büyük bir bölümünü görebileceğimiz gelişmiş teleskoplarımız var, bu yüzden 100 yılı beklememize gerek yok!

9 Ocak 2008 tarihinde, NASA'nın Swift uydusunu kullanan, Alicia Soderberg ve Princeton Üniversitesinden Edo Berger, Spiral galaksi NGC 2770'de, Türkiye saati ile 16:33'de büyük bir parlaklık artışı saptadı...

Açıkcası buna doğru zamanda doğru yere bakmak denebilir...

Astronomlar ilk kez gerçek zamanlı bir süpernova patlamasını yakaladılar...

Kaynak : NASA / INOSCI

16 Mayıs 2008 Cuma

:: ISS Gözlem Uyarısı.. Samsun, 23/05/2008

Geçiş Konumu : Samsun
Geçiş Tarihi : 23/05/2008
Geçiş Saati : 20:59 ~ 21:05
Geçiş Max Parlaklığı : - 1.5

Veri Kalibrasyon tarihi (NASA J-TRACK kaynağı ile) : 16/05/2008 : 19:30
Yerel Geçiş Yörüngesi : Güney-Batı ~ Kuzey-Doğu , Max: 49 derece...

Hava Durumu : Atmosfer tahmin penceresine henüz girilmedi...







INOSCI

3 Mayıs 2008 Cumartesi

:: Gözlenebilecek Değişken Yıldızlar

3 Mayıs

T Scl
RA : 00 29 12.10
Dec : -37 54 31.0
Tip : M
P arlaklık değişim aralığı : 8.47 - 13.5
Periyot : 202.42 gün



T Eri
RA : 03 55 13.90
Dec : -24 01 57.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 7.2 - 13.2
Periyot : 252.29 gün



V Ori
RA : 05 06 03.40
Dec : +04 06 09.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.9 - 14.7
Periyot : 263.7 gün



RS Lib
RA : 15 24 19.80
Dec : -22 54 40.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 7 - 13
Periyot : 217.65 gün



Kaynak : AAVSO, VSX, ASAS, STScI

2 Mayıs 2008 Cuma

:: Gökbilim Dergisi Mayıs Sayısı Çıktı!!

http://www.gokbilim.com/dergi/

gokbilim.com sitesi tarafından internet ortamında yayınlanan Gökbilim Dergisinin Mayıs sayısı çıktı. İçerik ise şöyle:

HABERLER
Hubble’ın Gözünden Etkileşen Gökadalar
Mars’taki Krater Kümeleri
Bilinen En Küçük Güneş Dışı Gezegen

MAKALE
Zamanın Zamanı Azalıyor Mu?
Derin Uzay Yolculuğu – Av Köpekleri Takım Yıldızı (Canes Venatici)

RADYO GÖKBİLİM
Uzaktan Eğitim İle Radyo Astronomi

UZAY ÇALIŞMALARI
Şimdi Sıra Discovery’de

20 Nisan 2008 Pazar

:: Lyrid Meteor yağmuru...

Her yıl Nisan ayında Dünyanın yörüngesi, Thatcher (C/1861 G1) kuyrukluyıldızından kopan parçaların yörüngesi ile kesişir...

21 Nisan pazartesi ve 22 Nisan Salı Ay'ın parlaklığı dikkate alındığında saatte 5~20 meteor gözlemlenebilir.

1982 tarihinde saatte 90 adet Lyrid meteoru gözlemlenmişti...

Meteorların saniyede 49 kilometreye kadar ulaşan bir hızda atmosfere girdiği gözlemlenmiş...

Kaynak : INOSCI / Spaceweather

13 Nisan 2008 Pazar

:: Gözlenebilecek Güncel Süpernovalar

Supernova 2008ax

Parlaklık 14.0
2008/03/03.45 tarihinde LOSS ve Koichi Itagaki tarafından aynı zamanda keşfedildi.

Koordinat
R.A. = 12h30m40s.80, Decl. = +41°38'14".5

CFA Spektrum

Koichi Itagaki tarafından alınan görüntü.

LOSS tarafından alınan görüntü.

Supernova 2008bf

Parlaklık 15.8
LOSS (Lick Observatory Supernova Search) tarafından 2008/02/18.41 tarihinde NGC 4055'de keşfedildi.

Koordinat
R.A. = 12h04m02.90, Decl. = +20°14'42".6


Supernova 2008bn

Parlaklık 15.5
LOSS (Lick Observatory Supernova Search) tarafından 2008/03/31.42 tarihinde NGC 4226'de keşfedildi.

Koordinat
R.A. = 12h16m25.42, Decl. = +47°01'40".5


Kaynak : supernovae.net, calsky.com

28 Mart 2008 Cuma

:: Cassini, Satürn'ün uydusunda Organik materyal buldu...


NASA'nın Cassini uzay aracı , 12 Mart tarihinde, Satürn'ün uydusu Enceladus'de organik materyalın izine rastladı...

Bu aktif ve küçük uydunun üzerindeki gayzerlerde su buharı ve organik kimyasalların izine rastlandı...

"İyon ve Nötral Kütle Spektrometresi" aracılığı ile uçucu yoğun gazlar, su buharları, karbondioksit, karbonmonoksit ve organik materyallere rastlandı...


Cassini ayrıca Infrared spektrometresini de kullanarak sıcaklık ile bu gazların ilişkisini de göstermiştir.

Özellikle gayzerlerin bulunduğu bölgelerde organik molekül izlerine daha fazla rastlanmıştır...

Kaynak : NASA / INOSCI

27 Mart 2008 Perşembe

:: Parlak Bir Süpernova SN 2008bk

Parlaklığı 12.6 olan süpernova 25 Mart 2008 tarihinde Berto Monard tarafından NGC 7793 galaksisinde keşfedildi. Şimdilik süpernovanın tipi bilinmiyor.

NGC 7793

Kaynak: supernovae.net, CBET 1315

26 Mart 2008 Çarşamba

:: M42...



Date: March 8, 2008
Location: Seven Sisters Observatory -
Manchester MI

Equipment: Megrez 90 APO, FFIII, Canon 10D Modified
Conditions: First clear night in months, seeing and transparency fair at best
Film: None! DSLR @ ISO 800

Exposure: 30 X 180 seconds with 3 X 180 seconds dark frames plus 6X60,5X30, 5X10 and 5X2 second exposures to blend in the center.

Comments: Conditions were not the best but I am glad I had the chance to visit this old friend with the Megrez 90.

Fotoğraf "Clay Kessler" tarafından çekilmiştir.

23 Mart 2008 Pazar

:: Çıplak göz ile Gama Işın Patlaması gözlemi!

19 Mart 2008 tarihinde, NASA'nın Swift uydusu çok güçlü bir gama ışın patlaması (GRB) yakaladı...

Patmala GRB 080319B'nın şiddeti 5~6 arasında, 6 şiddetindeki kaynakları ayırt edebileceğimizden bu kaynağıda belki görebilirdik!...

Aşağıda, GRB'nin şiddete karşı zaman grafiği


Geçen akşam, Very Large ve Hooby-Eberly Teleskopu ile patlamanın kırmızıya kayma milktarı ölçüldüğünde (0.94 kayma), patlama kaynağının uzaklığı 7,5 milyar ışık yılı uzaklıkta. Bu patlamanın gerçekleştiği tarihde Dünya henüz yoktu!

Çoğu gama ışını patlaması, ağır yıldızlar, nükleer yakıtını tüketmiş yıldızlar, karadelik~nötron yıldızı etkileşimler sonucunda oluşuyor.

Kaynak :
NASA / INOSCI

22 Mart 2008 Cumartesi

:: Gözlenebilecek değişen yıldızlar

23 Mart

Z Del
RA : 20 32 39.20
Dec : +17 27 03.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.3 - 15.3
Periyot : 304.48 gün



T Del
RA : 20 45 21.10
Dec : +16 23 57.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.5 - 15.2
Periyot : 332.02 gün



R Vul
RA : 21 04 22.50
Dec : +23 49 18.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 7 - 14.3
Periyot : 136.73



Y Peg
RA : 22 11 37.50
Dec : +14 21 56.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.9 - 16
Periyot : 206.93


Kaynak : AAVSO, VSX, ASAS, STScI

16 Mart 2008 Pazar

:: Sun-Earth Day 2008...


Uzay Havadurumu Dünyanın heryerinde!

Bize ışık ve yaşam veren güneş'de bugünlerde bir değişim var mı?

Güneş'in kuzey yarımküresinde ocak ayında görülen ters kutuplu güneş lekesi, güneşin 11 yıllık döngünün minumum noktasına yaklaştığımızı gösteriyor...

Peki bu durumun bizim için ne önemi var diyebilirsiniz, ancak bu döngü değişimi dünyanın tamamını etkileyecek değişikliklere neden oluyor.

Güneş lekeleri güneşin üzerindeki güçlü manyetik alan odakları. Bu odaklarda meyadana gelen ani enerji boşalımlarını "güneş patlamaları/parlamaları" diyoruz. Bu patlamalar sonucunda oluşan ışınımlar dünyayı 8 dakika, 20 saniyede etkilerken, yüklü parçacıklar birkaç gün içerisinde dünyaya ulaşıyor...

NASA, 20 Mart 2008 tarihi itibariyle "Space Weather Around the World" sloganı ile Sun-Earth Day etkinliklerine başlıyor...

Bu etkinkliklere burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Kaynak : INOSCI

:: Asteroid "Geographos"...


17 Mart 2008 tarihinde Dünyaya en yakın konumunda olacak "1620 Geographos" Asteroidi...

Asteroid 5x2 km'lik bir patates :)

Bu büyüklükteki bir asteroid Dünya için bir tehdit sayılabilecek boyutta...

Ancak aramızdaki mesafe bizi şimdilik koruyor...

Yukarıdaki görüntü "Dennis Simmons" tarafından 13 Mart 2008 tarihinde Avustralya'dan çekilmiş...

Kaynak : Spaceweather/inosci

12 Mart 2008 Çarşamba

:: Gözlenebilecek değişken yıldızlar

13 Mart

V Phe
RA : 23 32 27.30
Dec : -45 59 19.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.5 - 14.4
Periyot : 257 gün



W Sco
RA : 16 11 45.80
Dec : -20 08 14.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 10.5 - 15.4



RR Hya
RA : 09 44 59.00
Dec : -24 01 16.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.6 - 14.5
Periyot : 343.49 gün



RW Car
RA : 09 19 36.10
Dec : -68 45 28.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.5 - 15
Periyot : 318.62 gün



U Tuc
RA : 00 57 13.10
Dec : -75 00 00.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8 - 14.8
Periyot : 264.8: gün




Kaynak : AAVSO, VSX, ASAS, STScI

9 Mart 2008 Pazar

:: Gözlenebilecek değişken yıldızlar

10 Mart

RU Aql
RA : 20 12 44.80
Dec : +12 59 41.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 8.7 - 14.8
Periyot : 274.24 gün



HI Aql
RA : 20 07 25.90
Dec : +09 33 33.0
Tip : M
Parlaklık değişim aralığı : 12.5 - <16.0 p
Periyot : 294 gün


Kaynak : AAVSO, VSX, ASAS, STScI